​​​​ نگاهی بر دگردیسی چپ

مهر حزب اجتماعیون عامیون ایران مذین به شعارهای حریت، مساوات و عدالت بود.

نوشته: رضا جاسکی

تعداد کلمات:۷۹۰۷

«رادیکال بودن به معنی چنگ زدن به ریشه چیزهاست. اما برای انسان ریشه، خودِ انسان است...، ضرورت قطعیِ برانداختنِ همه شرایطی است که بشر در آن موجودی کم‌ارزش، برده، فراموش شده، و ​​ قابل تحقیرگشته است.»

کارل مارکس

امیل شارتیه (معروف به آلن) ​​ روزنامه‌نگار و فیلسوف فرانسوی، یک قرن ​​ پیش نوشت:«هنگامی که از من پرسیده می‌شود آیا شکاف میان احزاب چپگرا و راستگرا، انسان‌های چپگرا و راستگرا، هنوز دارای معنا و مفهومی است، نخستین نکته‌ای که به ذهنم می‌رسد این است که شخصی که چنین پرسشی را مطرح می‌کند، مسلماً چپگرا نیست.» این گفته ​​ امروز، زمانی که این مفاهیم سیاسی بیش از زمان او در هاله ابهام قرار گرفته‌اند، کم و بیش صادق است. یکی از دلایلِ ​​ کسانی که معتقدند دوگانه راست-چپ ​​ معنی و مفهوم خود را از دست داده، تکیه بر این واقعیت تاریخی است که این دوگانه فقط و فقط بر پایه یک حادثه اتفاقی در دوران انقلاب فرانسه شکل گرفت. از نگاه انان، ​​ این مفاهیم از همان ابتدا نادرست بودند.

تمام ماجرا بدین شکل آغاز می‌شود که لویی شانزدهم نمایندگان مجلس را برای مشورت دعوت می‌کند. یکی از مسائل مورد مناقشه بررسی اختیارات پادشاه و دادن حق وتو به او بود. دو گروه موافقِ اختیاراتِ تقریباً نامحدودِ شاه یعنی اشراف و روحانیون در سمت راست و نمایندگان مخالف در سمت چپ قرار داشتند. از همین رو بارون دو گویل گفت «ما بتدریج همدیگر را تشخیص می‌دهیم: آن‌ها که به دین و شاه وفادارند در جناح راست ریاست جمع شده‌اند تا از فریادها، ضجه‌ها و بی‌نزاکتی‌هایی که در جناح مقابل، ​​ آزادانه به کار گرفته می‌شود